شاه رباب یک تکه با جنس چوب توت

کاسه رباب از جنس چوب توت ساخته شده و ساختمان آن به‌صورت یک‌تکه است که به ساز استحکام و پایداری بیشتری می‌بخشد. صفحه‌ی رویی ساز از جنس پوست ساخته شده است که باعث تولید صدای طبیعی و زیبا در رباب می‌شود.
دسته رباب از چوب گردو ساخته شده است که علاوه بر دوام و مقاومت، به نوازنده احساس راحتی در نواختن ساز می‌دهد. گوشی‌های رباب نیز از جنس چوب گردو ساخته شده‌اند. شیطانک و سیم‌گیر رباب از جنس شاخ ساخته شده‌اند که به ساز جذابیت و استحکام بیشتری می‌بخشند.
با ترکیب مواد اولیه باکیفیت مانند چوب توت، پوست، چوب گردو و شاخ در ساخت رباب، سازنده توانسته است یک ساز با صدای زیبا، استحکام بالا و امکان نواختن آسان را ارائه دهد. ساز رباب با این مشخصات می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای نوازندگان موسیقی باشد که به دنبال سازی باکیفیت و قابلیت نواختن متنوع هستند.

اگر به استان سیستان و بلوچستان سفر کرده و یا موسیقی آن منطقه را دنبال کرده باشید، سازی زهی با ظاهر نزدیک به شکل لوزی و تا حدودی شبیه به خربزه را دیده اید که اهالی آن منطقه مینوازند و در موسیقی آن منطقه، این ساز وجود دارد؛ نام این ساز ” رباب ” میباشد. این ساز قدمت بالایی دارد و از سالیان دور در بین مردم سیستان و بلوچستان و همچنین میان مردم افغانستان، اهالی خوزستان و مردمان خراسان نیز وجود داشته است.

ساز رباب هم از نظر ظاهری و هم از نظر ساختاری، شکل سنتی و اصیل خود را حفظ کرده و بر خلاف برخی سازهای ایرانی مانند سازهای تار و عود، با تکنولوژی آمیخته نشده است. این ساز در سه اندازه ی شاه رباب، رباب میانه و زیلچه ساخته میشود؛ علاوه بر آن، این ساز میتواند در شکل و شمایل های متفاوتی نیز ساخته شود. صدای این ساز داخل بخش بدنه ی آن تشکیل میشود که بدنه آن دارای دو بخش کاسه و سینه میباشد. باقی اجزای تشکیل دهنده ی ساز زهی رباب عبارتند از دسته، دستان (پرده)، سرپنجه، خَرَک، پوست، شیطانک، سیم گیر، گوشی ها و سیم هایی که با ضربه زدن نوازنده به آنها، صدای ساز خارج میشود.

همچنین گفتنی است که این ساز مانند تار و شورانگیز، ۶ سیم دارد که در قدیم سیم های این ساز را از روده تهیه میکردند ولی امروزه از پلاستیک نیز برای ساخت سیم ها استفاده میشود. شاه رباب یکی از محصولات ساخت ایران است که دارای ویژگی های کلیدی از جمله نوع کاسه یک تکه، جنس کاسه چوب توت، جنس گوشی کوک چوب گردو، جنس دسته چوب گردو و جنس شیطانک و جنس سیم گیر شاخ و جنس صفحه رویی از جنس پوست می باشد.